Studiuesit kanë krijuar një model të embrioneve njerëzore nga qelizat burimore në laborator dhe i kanë rritur ato jashtë mitrës, një punë që përgatit terrenin për avancime në fushën e fertilitetit, testimeve farmaceutike dhe transplanteve.
Topat e vegjël të indeve u krijuan duke kombinuar qelizat burimore që u sistemuan në struktura që imitojnë organizimin 3D të të gjitha tipareve të njohura që gjenden në embrionet njerëzore nga një deri në dy javë.
“Ky është modeli i parë i embrionit që ka organizim strukturor dhe ngjashmëri morfologjike me një embrion njerëzor në ditën e 14-të,” tha Prof Jacob Hanna, i cili drejtoi kërkimin në Institutin Weizmann në Izrael. Në dy javë, topat e qelizave ishin rreth gjysmë milimetri të gjerë.
Ndërsa strukturat e vogla nuk janë identike me embrionet njerëzore, studiuesit shpresojnë se ato së shpejti do të jenë mjaft të mira për të ndihmuar në zbulimin e mistereve të fazave më të hershme të zhvillimit njerëzor dhe shkaqet e panjohura deri më tani të abortit.
Kuptimi i zhvillimit të embrionit – veçanërisht brenda dy javëve në mitër – është vetëm një nga fushat ku shkencëtarët mendojnë se modelet artificiale të embrioneve mund të kenë një ndikim. Një tjetër skenar që Hanna parashikon është krijimi i embrioneve nga qelizat e lëkurës së pacientëve të sëmurë. Pas rritjes së embrioneve artificiale për një muaj apo më shumë ata do të fillojnë të zhvillojnë organe që mund të përdoren si burim qelizash për t’u transplantuar te pacientët, thotë ai.
Para se të rritet një embrion model për indet e donatorëve, shkencëtarët do të ndryshonin gjenetikën e tij për të siguruar që ai të mos zhvillonte një tru ose sistem nervor, shtoi ai. Një aplikim tjetër që shkencëtarët kanë në mendje është përdorimi i embrioneve për të vlerësuar ndikimin e mundshëm të ilaçeve në embrionet e vërteta njerëzore.
Meqenëse gratë shtatzëna shpesh përjashtohen nga provat klinike, mjekët nuk dinë shumë rreth efekteve anësore të disa prej trajtimeve më të zakonshme për gratë shtatzëna dhe foshnjat.
Megjithatë, shkencëtarët përdorën një test shtatzënie për të vlerësuar se sa mirë po rriteshin embrionet model; kur lëngu nga ena u vendos në një shirit provë, ai ktheu një rezultat pozitiv. Dr Peter Rugg-Gunn, i cili studion zhvillimin embrional në Institutin Babraham pranë Kembrixhit, tha se puna ishte “mbresëlënëse” dhe “domethënëse“, por vuri në dukje se jo të gjitha tiparet e embrioneve të hershme njerëzore ishin përsëritur në mënyrë të përsosur.
Për shembull, trofoblasti, një pararendës i placentës, ishte i pranishëm, por jo i organizuar siç duhet. “Ky model embrioni nuk do të jetë në gjendje të zhvillohet nëse transferohet në mitër, sepse anashkalon fazën e nevojshme për t’u ngjitur në mukozën e mitrës,” tha Rugg-Gunn. Por ai tha se puna dhe studimet e ngjashme “ngrenë pyetje të rëndësishme etike”.
