Turbulenca është një problem i zakonshëm në pothuajse çdo fluturim me distanca të gjata, por ky fenomen natyror mund të jetë shumë më tepër sesa thjesht i bezdisshëm. Në rastin më të keq, turbulencat mund t’i tronditin avionët aq dhunshëm saqë ata ngrihen dhe ulen deri në 30 metra në të njëjtën kohë.
Sot, një pasagjer mbeti i vdekur dhe shumë të tjerë u plagosën kur një fluturim i Singapore Airways hasi në turbulenca ekstreme. Pas incidentit, ekspertët kanë zbuluar se si ndodh ky fenomen i tmerrshëm dhe i paparashikueshëm i motit. Është mjaft shqetësuese, ndërkohë që ndryshimi i klimës vazhdon të ndryshojë modelet e motit, studiuesit paralajmërojnë se turbulencat e rënda mund të bëhen shumë më të zakonshme.
Nëse keni qenë ndonjëherë në një aeroplan, ka të ngjarë që tashmë të keni përvojë të dorës së parë të turbulencës. Aeroplani dridhet dhe lëviz lart e poshtë, pijet derdhen dhe ecja në korridor bëhet pothuajse e pamundur. Dr David Birch, kreu i Qendrës për Aerodinamikën dhe Rrjedhën Mjedisore në Universitetin e Surrey, tha se kjo është e gjitha për shkak të rrymës së ajrit.
“Kur përjetoni ‘turbulenca’ në një avion, kjo është për shkak se avioni ka fluturuar në një rajon me ajër të trazuar,” tha ai. “Si një varkë në një det të trazuar, avioni shtyhet nga ajri në lëvizje.”
Ky shqetësim renditet në një shkallë nga ajo “e lehtë”, e cila shkakton ndryshime të lehta të çrregullta në lartësi, në “të rënda”, në të cilën avioni lëviz në mënyrë të dhunshme dhe bëhet praktikisht i pamundur për t’u kontrolluar. Në rastet më ekstreme, kjo jo vetëm që e bën fluturimin të pakëndshëm, por mund të çojë në dëmtime strukturore të vetë aeroplanit dhe madje edhe në dëmtim të pasagjerëve.
Ajri që ndjejmë si turbulencë nuk ka një shkak të vetëm dhe vjen nga një sërë burimesh të ndryshme. Dr Birch shpjegon: ‘Trubulencat mund të shkaktohen nga fenomene natyrore si modelet normale të erës atmosferike, ose nga lëvizjet e avionëve të tjerë aty pranë.’ Një nga shkaqet më të zakonshme të turbulencave të rënda është ‘turbulenca mekanike’, e cila është shumë e zakonshme rreth maleve dhe pengesa të tjera fizike.