Raporti “State of the Climate” i publikuar nga Bulletin of the American Meteorological Society tregon se viti 2024 shënoi nivele rekord të lagështisë globale, duke rritur ndjeshëm rrezikun për shëndetin e njerëzve. Matjet pranë sipërfaqes treguan sasinë më të lartë të avullit të ujit në atmosferë ndonjëherë, me 90% të atmosferës më të lagësht se mesatarja 30-vjeçare. Sipas të dhënave të Copernicus Climate Change Service, në 2024 lagështia ishte 4.9% mbi mesataren 1991-2020, shumë më lart se rekordet e mëparshme të 2016 dhe 2023.
Ngrohja globale, e nxitur nga rritja rekord e gazeve serrë si CO₂, metani dhe oksidi i azotit, po i lejon atmosferës të mbajë më shumë ujë — rreth 7% më tepër për çdo 1°C ngrohje. Kjo, e kombinuar me temperaturat më të larta në histori, ka rritur numrin dhe intensitetin e ditëve me “nxehtësi të lagësht” që shkakton stres termik, ku djersitja bëhet joefektive dhe rreziku për probleme serioze shëndetësore rritet.
Në 2024, pati mesatarisht 35.6 ditë më shumë se normalja me lagështi dhe nxehtësi të lartë, dhe 61% e tokës përjetoi ditë me të paktën “stres termik të fortë” (temperaturë e ndjerë >32°C). Më 10 korrik 2024, 44% e globit u prek nga “stresi termik i fortë deri ekstrem” — shifra më e lartë e regjistruar ndonjëherë për një ditë.
Lagështia e shtuar rrit gjithashtu rrezikun e reshjeve ekstreme, përmbytjeve të shpejta, stuhive tropikale dhe thatësirave, pasi periudhat pa shi mund të zgjasin më shumë. Viti 2024 ishte gjithashtu më i lagështi në aspektin e reshjeve ekstreme njëditore. Për më tepër, avulli i ujit vepron si gaz serrë, duke krijuar një cikël përshpejtues të ngrohjes globale.
Shkencëtarët theksojnë se këto trende kërkojnë ulje të shpejta e të thella të emetimeve nga djegia e lëndëve fosile dhe rritje të masave të adaptimit për të mbrojtur shoqëritë nga efektet e ekstremeve klimatike.
