Clare Williams ishte në fillim të të 30-ave kur u diagnostikua me apne obstruktive të gjumit (OSA), çrregullimi më i zakonshëm i frymëmarrjes që lidhet me gjumin. Ndryshe nga personat tipikë që vuajnë nga kjo sëmundje, ajo ishte e re, e imët dhe femër. Ata që diagnostikohen me apne obstruktive të gjumit janë zakonisht mbipeshë, meshkuj dhe të moshës së mesme.
Dr Erna Sif Arnardottir, një eksperte gjumi me 20 vjet përvojë në këtë fushë, është e përkushtuar për të gjetur mënyra që pacientët si Williams të identifikohen më herët dhe që OSA e tyre të trajtohet në mënyrë më efektive.
Çrregullimet e gjumit mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në jetën e një personi. OSA prek rreth 175 milionë evropianë dhe shoqërohet me shumë pasoja negative shëndetësore, duke përfshirë një rrezik të shtuar të diabetit dhe sëmundjeve të zemrës, dhe përgjumjen kronike gjatë ditës, të cilat mund të ndikojnë në aftësinë e një personi për të funksionuar mirë në jetën e përditshme.
Arnardottir është hetuesja kryesore e SLEEP REVOLUTION, një projekt kërkimor ndërkombëtar katërvjeçar i financuar nga BE. Ky projekt prej 15 milionë eurosh që do të përfundojë në vitin 2025, përfshin 39 institucione dhe kompani partnere në Evropë dhe Australi, duke përfshirë Shoqërinë Evropiane të Kërkimit të Gjumit dhe Baza e të Dhënave Evropiane të Apnesë së Gjumit (ESADA).
Qëllimi i tij është të revolucionarizojë diagnozën dhe trajtimin e OSA. Si një shkencëtare biomjekësore, Arnardottir beson në shfrytëzimin e fuqisë së teknologjive të reja dhe inteligjencës artificiale (AI) për të zgjidhur këtë problem të vështirë mjekësor. “Qëllimi ynë është të përdorim AI për të vlerësuar ashpërsinë e apnesë së gjumit dhe për të përshtatur trajtimin për çdo pacient,” tha Arnardottir.
Ekipi i SLEEP REVOLUTION po teston përdorimin e një pajisjeje monitoruese të gjumit të vetë-administruar për t’u mbajtur nga pacienti në shtëpi. Gjatë tre netëve, kjo pajisje mbledh të dhëna për gjumin, të cilat u jepen mjekëve. Nga larg, ata mund të vlerësojnë gjendjen e pacientit së bashku me rrezikun që paraqet për shëndetin afatgjatë.
“Të dhënat e ofruara nga kjo pajisje, si dhe nga një aplikacion dhe rrip dore i veshur për periudha më të gjata, do të parashikojnë rrezikun individual të një personi për të zhvilluar sëmundje”, tha Arnardottir. “Ne besojmë se apnea e gjumit nuk është njësoj e rrezikshme për të gjithë – janë njerëzit më të rrezikuar që duhet t’i gjejmë shpejt dhe t’i japim përparësi trajtimit.”
Proceset u testuan fillimisht në Islandë me pacientë testues që përdorën aplikacionin dhe pajisjet inteligjente për tre muaj. Zhvendosja e diagnozës nga spitali në shtëpi hap mundësinë e kryerjes së diagnozës pas disa netëve, e cila është shumë e shtrenjtë për t’u bërë në një mjedis spitalor.
Ndryshimet në stilin e jetës janë një pjesë tjetër e strategjisë së ekipit hulumtues për të ndihmuar njerëzit të ulin ashpërsinë e OSA-së së tyre, pasi ekziston një korrelacion i fortë midis obezitetit dhe apnesë së gjumit. “Ne duam që njerëzit të kenë një përvojë mjekësore më të personalizuar,” tha Arnardottir.
