Paratë cash na kanë shërbyer mirë për më shumë se 3000 vjet, por tani po shohim një zhvendosje të caktuar drejt pagesave elektronike në vendet e zhvilluara. Sipas një studimi të ri, pagesat elektronike po na bëjnë të shpenzojmë më shumë se më parë.
Një ekip nga Universiteti i Adelaide dhe Universiteti i Melburnit në Australi kreu një analizë të 71 punimeve të botuara më parë, duke parë zakonet e shpenzimeve në 17 vende të ndryshme. Duket se përdorimi i telefonit ose një karte për të paguar na bën të jemi më pak dorështrënguar me buxhetin tonë, krahasuar me pagesën cash– ndoshta sepse nuk ka përfaqësim fizik se sa po shpenzohet.
“Për të parandaluar shpenzimet më shumë se sa ishte planifikuar, ne rekomandojmë që konsumatorët të mbajnë para në vend të kartave sa herë që munden, pasi ajo vepron si një metodë vetëkontrolli,” thotë studiuesi i marketingut Lachlan Schomburgk nga Universiteti i Adelaide. “Kur përdorin para cash, njerëzit numërojnë fizikisht dhe dorëzojnë kartëmonedha dhe monedha, duke e bërë më të spikatur aktin e shpenzimit. Nëse asgjë nuk dorëzohet fizikisht, është e lehtë të humbasësh mendimin se sa është shpenzuar.”
Diferenca në shpenzime ishte “e vogël, por domethënëse“, thonë studiuesit. Ishte më e madhe për shpenzimet në artikuj që sinjalizojnë statusin – për shembull, veshjet dhe bizhuteritë luksoze. Është një lidhje që është vënë re më parë, por asnjëherë në kaq shumë eksperimente dhe ndërveprime të ndryshme.
“Kundër pritshmërive tona, ne zbuluam se pagesat elektronike nuk çojnë domosdoshmërisht në bakshishe ose donacione më të mëdha, në krahasim me paratë cash,” thotë Schomburgk. Nga ana tjetër, në të dhënat e mbledhura, niveli i inflacionit nuk duket se ka ndikuar në cash kundrejt shpenzimeve pa para.
Ata zbuluan gjithashtu se efekti i pagesave elektronike është dobësuar me kalimin e kohës, duke sugjeruar se ndërsa metodat e pagesës elektronike janë bërë më të zakonshme, ato kanë më pak ndikim te konsumatorët.
“Tranzicioni drejt një shoqërie pa para duket pothuajse i pashmangshëm. Unë besoj se ky hulumtim është vendimtar sepse ai hedh dritë mbi një aspekt të anashkaluar të këtij tranzicioni: si ndikojnë metodat e pagesës në sjelljen tonë të shpenzimeve,” thotë Schomburgk. “Ky mirëkuptim mund të na ndihmojë të fuqizojmë për të marrë vendime më të informuara për blerjet.”