Që nga momenti kur njerëzimi nisi të studiojë kozmosin, është përballur me idenë se nuk ndodhet në qendër të gjithësisë, galaktikës apo edhe të sistemit diellor. Kjo njohuri, megjithëse zhgënjyese për një specie egocentrike, çoi në zhvillimin e modeleve si ai i Friedmann–Lemaître–Robertson–Walker (FLRW) dhe në zbulimin e rrezatimit kozmik mikrovalor (CMB), që përshkruajnë një univers në zgjerim — ide të mbështetura nga vëzhgime astronomike.
Në qendër të këtyre koncepteve qëndron Parimi i Kopernikut, i cili pohon se njerëzimi nuk ndodhet në një vend të veçantë në hapësirë, dhe se universi është homogjen e izotrop. Kjo shërben si bazë për shumë modele kozmologjike dhe teste statistikore të qëndrueshmërisë së tyre. Sipas këtij parimi, çdo pjesë e universit është në thelb e njëjtë me çdo tjetër, dhe duke parë shumë larg në hapësirë, ne shohim gjithashtu në të kaluarën e universit.
Një tjetër koncept, parimi antropik, sugjeron se universi është i tillë që mundëson ekzistencën e vëzhguesve të vetëdijshëm. Kombinimi i këtyre dy ideve ka çuar disa fizikantë dhe filozofë në hipotezën se ato mund të zbatohen edhe në kohë, jo vetëm në hapësirë — për të kuptuar sa gjatë mund të mbijetojë njerëzimi.
Kjo u artikulua fillimisht nga astrofizikani Brandon Carter, dhe më vonë u zhvillua nga J. Richard Gott në të ashtuquajturin “Doomsday Argument”. Sipas këtij modeli probabilistik, nëse ekzistenca jonë është një moment i rastësishëm në historinë e njerëzimit, atëherë është e mundur të vlerësojmë fundin e species sonë duke krahasuar të kaluarën me të ardhmen.
Duke përdorur të dhënat e lindjeve, Gott arriti në përfundimin se njerëzimi mund të ketë midis 1.8 miliard dhe 2.7 trilion lindje të tjera përpara shuarjes. Kjo do të thotë që, nëse ritmet aktuale të lindjeve vazhdojnë, fundi i species mund të vijë brenda 19 mijë vjetëve. Megjithatë, këto llogaritje janë spekulative, të ndikuara nga faktorë si teknologjia, mjekësia apo fatkeqësitë globale. Për momentin, është më shumë një ushtrim filozofik sesa një parashikim real i fundit të njerëzimit.
