Tirana është kthyer sot në epiqendrën e politikës europiane. Samiti i gjashtë i Komunitetit Politik Europian (KPE) po zhvillohet në Tiranë, me pjesëmarrjen e mbi 40 liderëve europianë, përfshirë kancelarë, presidentë dhe kryeministra të BE-së dhe vendeve fqinje. Takimi po mbahet në “Shtëpinë e Europës” e ndërtuar rishtas në Sheshin Skënderbej, një hapësirë simbolike e bashkimit dhe vizionit europian. Tema kryesore e diskutimeve është siguria, demokracia dhe bashkëpunimi rajonal në sfidat globale.

Rama: “Europa ka nevojë për një Aleancë të Inteligjencës Artificiale”
Në fjalimin e tij hapës, Kryeministri Edi Rama zgjodhi një qasje që shkonte përtej politikës së zakonshme: ai propozoi krijimin e një Komuniteti Europian të Inteligjencës Artificiale, Arsimit dhe Shkencës, si një formë e re bashkëpunimi mes shteteve të BE-së dhe vendeve të rajonit.
Pse mos të imagjinojmë një KPE të arsimit, të shkencës, e të inteligjencës artificiale?
Edi Rama, Kryeminstër i Shqipërisë
Kështu u shpreh Rama, duke theksuar nevojën për një aleancë ndërkombëtare të dijes dhe inovacionit, jo vetëm të armatimit.
Në një kohë kur gjeopolitika europiane është e tensionuar dhe përqendrimi tek kapacitetet ushtarake po rritet, Rama solli një tjetër vizion: zhvillimin e teknologjisë si mjet paqeje dhe bashkimi. Sipas tij, territori europian duhet të shihet jo si një “fortesë për t’u mbrojtur”, por si një tokë fertile për zhvillimin e ideve, startup-eve dhe të rinjve që duan të ndërtojnë të ardhmen në vendin e tyre.
Investime pa burokraci për startup-et jashtë BE-së
Një pjesë shumë e rëndësishme e propozimit të Ramës ishte thirrja për të kthyer vendet jo-anëtare të BE-së, si Shqipëria, në kufi të rinj inovacioni dhe investimi. Ai kërkoi që këto zona të përfitojnë nga burimet dhe investimet europiane pa qenë të ngarkuara nga rregulloret burokratike të BE-së.
Le t’u japim të rinjve të Europës, bizneseve të reja një arsye më të mirë për të qëndruar… për të ëndërruar në tokën europiane, në vend që t’i hedhin sytë jashtë saj.
Edi Rama, Kryeminstër i Shqipërisë
Mesazhi ishte i qartë: të rinjtë europianë, sidomos në Ballkan, kanë nevojë për mbështetje reale nëpërmjet inovacionit, teknologjisë dhe një tregu të hapur për idetë.

Ursula von der Leyen mbështet idenë e Kryeministrit Rama
Presidentja e Komisionit Europian Ursula von der Leyen theksoi se e ardhmja e Europës duhet të ndërtohet mbi baza të forta inovacioni, digjitalizimi dhe ndërlidhjes. Në fjalimin e saj, ajo deklaroi se “Europa duhet të mbyllë hendekun e inovacionit, të forcojë konkurrueshmërinë dhe të ndërtojë reziliencën e saj”, duke e quajtur këtë një domosdoshmëri për përballimin e sfidave të mëdha globale.
Sipas saj, historia është kthyer në skenë, dhe me të edhe nevoja për një Europë që investon në teknologji dhe partneritete strategjike. Ajo përmendi konkretisht rëndësinë e startup-eve, kërkimit shkencor dhe digjitalizimit si motorrë të rritjes ekonomike dhe stabilitetit.
Nëse jemi të suksesshëm në ndërtimin e kësaj mirëqenieje të përbashkët, ajo do të jetë ngjitësi i paqes dhe stabilitetit në kontinentin tonë.
Ursula von der Leyen, Presidente e Komisionit Europian
Ajo gjithashtu njoftoi për planin e rritjes për Ballkanin Perëndimor dhe Moldavinë, si dhe një strategji të re të BE-së për Detin e Zi dhe një Axhendë Ndërlidhjeje, që synon të lidhë Europën me Azinë Qendrore përmes infrastrukturës, tregtisë dhe lidhjeve digjitale. Këto nisma janë të menduara për të fuqizuar vendet fqinje të BE-së dhe për t’i përfshirë më ngushtë në rrjetin ekonomik dhe teknologjik europian.
Do të investojmë në infrastrukturë ndërkufitare, në digjitalizim dhe në lidhjen e njerëzve në gjithë Komunitetin Politik Europian.
Ursula von der Leyen, Presidente e Komisionit Europian

Mbështetja e qartë nga Presidentja e Komisionit për vizionin e Ramës e shndërroi thirrjen për një “Aleancë Europiane të Inteligjencës Artificiale” nga ide simbolike në një mundësi konkrete politike, e cila mund të formësojë politikat teknologjike dhe të rinisë në dekadën që vjen.