Fizikanët, inxhinierët dhe specialistë të ndryshëm nga Universiteti Zhejiang në Kinë, kanë zhvilluar pikselë që kanë madhësinë e një virusi. Këta pikselë janë përdorur për të krijuar atë që është cilësuar si ekrani më i vogël LED në botë.
Të zhvilluara me ndihmën e kolegëve nga Universiteti i Cambridge, ekranet LED janë më të vegjël se një kokërr rërë. Kjo është e rëndësishme pasi shumë ekrane në pajisjet elektronike (si telefonat celularë) përmirësohen duke u përpjekur të përfshijnë më shumë pikselë në një hapësirë të vogël. Në teori, sa më shumë pikselë që mund të grumbulloni, aq më i mprehtë dhe më i mirë është cilësia e imazhit.
Zhvillimi i mikro-LED paraqet sfida të shumta, pasi zvogëlimi bëhet i shtrenjtë dhe joefikas me materialet aktuale. Për të kapërcyer këtë, Baodan Zhao nga Universiteti Zhejiang dhe ekipi i saj eksperimentuan me perovskite, një material ekonomik dhe premtues që tashmë po studiohet në panelet diellore.
Duke përdorur perovskite, studiuesit krijuan LED me madhësi pikselësh vetëm 90 nanometra të gjerë. Ekipi zbuloi se ndryshe nga LED-të tradicionale, të cilat priren të zbehen shpejt, teknologjia e re me bazë perovskite mbeten jashtëzakonisht të ndritshme. Perovskiti është një material i strukturuar me kristal që është i lirë, i lehtë për t’u prodhuar dhe tepër efikas në thithjen dhe emetimin e dritës.
Fillimisht i famshëm për potencialin e tij në panelet diellore, tani po fiton tërheqje në teknologjinë e ekranit. Ndryshe nga materialet tradicionale, perovskitet mund të përpunohen në temperatura të ulëta dhe të printohen, duke i bërë ato të përshtatshme për ekrane me çmim të përballueshëm, me rezolucion të lartë si mikro dhe nano-LED.
Ekipi që zhvilloi LED-të në shkallë nano zbuloi gjithashtu se procesi i miniaturizimit të perovskiteve nuk rriti kostot ose uli efikasitetin. Në fakt, rezultatet ishin befasuese. Sipas studiuesve, ata arritën një densitet të jashtëzakonshëm piksel prej 127,000 piksele për inç, që është më shumë se çdo gjë që përdoret aktualisht.
“Përveç kureshtjes sonë shkencore, eksperimente të tilla tregojnë se në përmasa jashtëzakonisht të vogla, LED perovskite ende mund të ruajnë efikasitet të arsyeshëm,” vuri në dukje Zhao.
Pasi të përpunohen, pikselët e rinj super të vegjël, super të shndritshëm dhe efikas mund të jenë zgjidhja perfekte për ekranet me rezolucion ultra të lartë në syzet AR, VR headsets dhe gjeneratën e ardhshme të ekraneve për telefonat inteligjentë ose pajisjet e veshura. Ata gjithashtu mund të ripërcaktojnë rezolucionin për ekranet më të mëdhenj si televizorët ose monitorët e kompjuterit.
Ky veprim është mbresëlënës, por aktualisht ka disa kufizime të rëndësishme. Më e rëndësishmja është se LED-të perovskite mund të emëtojnë vetëm një ngjyrë. Për të konkurruar me ekranet aktuale, ata do të duhet të zhvillojnë versione me ngjyra të plota.
