Një studim i madh europian me mbi 86,000 pjesëmarrës ka zbuluar se të folurit e disa gjuhëve mund të ngadalësojë proceset biologjike të plakjes. Studimi, i publikuar në Nature Aging, përdori modele të inteligjencës artificiale për të matur “biobehavioral age gaps” (BBAG), një tregues që krahasoi moshën biologjike të parashikuar me moshën reale të individit. Rezultatet treguan se personat që flisnin disa gjuhë të ndryshme ishin 2.17 herë më pak të rrezikuar nga plakja e përshpejtuar krahasuar me ata që flisnin vetëm 1 gjuhë.
Analiza, e zhvilluar në 27 vende evropiane, konfirmoi se sa më shumë gjuhë të fliste një person, aq më i madh ishte efekti mbrojtës kundër plakjes biologjike. Modelet AI u ushqyen me të dhëna të shumta shëndetësore dhe jetësore, duke përfshirë hipertensionin, diabetin, problemet e gjumit, funksionin njohës, aktivitetin fizik dhe nivelin e arsimimit. BBAG negativ tregonte “plakje të shëndetshme,” ndërsa vlerat pozitive sinjalizonin rrezik për plakje të përshpejtuar.
Edhe pasi u kontrolluan faktorë socialë, fizikë, kulturorë dhe politikë, aftësia e të folurit të disa gjuhëve mbeti një parashikues i fuqishëm i plakjes më të ngadaltë. Efekti u vërejt si në analizat kryqëzuese, që reflektojnë gjendjen aktuale të plakjes, ashtu edhe në analizat gjatësore, që treguan se këta persona kishin rrezik më të ulët për përshpejtim të plakjes me kalimin e kohës.
Sipas autorëve, mësimi dhe përdorimi i gjuhëve angazhon rrjetet kryesore të trurit të lidhura me vëmendjen, kujtesën dhe kontrollin ekzekutiv, si dhe rrit ndërveprimin social, të gjitha këto mekanizma që forcojnë aftësitë njohëse gjatë gjithë jetës. Studimi sugjeron se kjo aftësi është një mjet i thjeshtë, me kosto të ulët për të nxitur plakjen e shëndetshme dhe duhet të integrohet në strategjitë publike të shëndetit dhe arsimit.
