Kur e shkarkuam në smartphona aplikacionin,(në atë kohë pak të njohur) WhatsApp, pasi kishe krijuar llogarinë dilte një tabelë e cila uronte mirëseardhjen në shërbim dhe garancinë për një vit përdorim falas. Duke përfituar nga efikasiteti pritëm të gjithë kohën kur aplikacioni do të fillonte të kërkonte pagesë për shërbimin e tij. Kjo ditë nuk erdhi kurrë, ose të paktën kështu kemi menduar pasi, gjatë këtyre viteve të gjithë e kemi shpërblyer kompaninë me informacionet tona më intime, duke paguar kështu shumë më tepër sesa para.
Sidoqoftë kompromis i pranueshëm deri këtu, ama me blerjen e kompanisë nga Facebook gjërat ndryshuan dhe tani madje do të ndryshojnë edhe më shumë. Në mos të ka ardhur ende, këto ditë WhatsApp po u shfaq përdoruesve të vetë një kontratë të re përdorimi e cila kërkon lejen që aplikacioni të ndajë të dhënat që ka për ty me kompaninë e saj mëmë Facebook. Dhe me thënë të drejtën nuk është aspak delikate, në këtë kërkesë pasi nëse nuk pranon këto kushte, duke filluar nga 8 shkurti llogaria jote në të do të mbyllet përfundimisht. Pra, një ultimatum.
Por çfarë janë këto të dhëna që WhatsApp mbledh për ty?
Kujtojmë politikën më të fundit të Apple e cila u kërkon aplikacioneve në App Store të detajojnë gjithçka ato mbajnë shënim nga përdoruesi dhe nga ky strument rezulton se mes të tjerash aplikacioni i chat-imit mbledh:
-Blerjet
-Informacionet financiare
-Vendndodhjen
-Kontaktet e tua
-Kontentin e përdoruesit (foto, video, audio)
-Statuset
-Regjistrin e hyrjes e daljes, dhe mënyrën si e përdor aplikacionin
Praktikisht, privatësia nuk ekziston askund. Edhe nëse aplikacioni zbaton një nga formulat më të forta të enkriptimit skaj më skaj, mesa duket biseda nuk zhvillohet ekskluzivisht nëpërmjet marrësist e dërguesit, Marku është online gjithashtu.
Ku qëndron problemi specifik me këtë politikë të re? Tek e fundit ti je duke marrë një shërbim falas, apo jo?
Jo tamam, nëse pranon kushtet e reja, pranon që të dhënat e tua të qarkullojnë jo vetëm me Facebook si aplikacion apo platformë, por edhe me të gjithë kompanitë që ajo bashkëpunon. Në fjalët më të thjeshta ti dhe aktiviteti yt kthehet në një aset të tregtueshëm, i gatshëm për t’iu shitur kompanisë që ofron më shumë para, dhe një zot e di për cilat qëllime. Facebook thotë se gjithë kjo lëvizje do të shërbeë për të personalizuar më mirë shërbimet e marketimit dhe eksperiencën tënde në të, por nëse kujtojmë skandalin e Cambridge Analytica, të dhënat e tua mund të përdoren për të manipuluar a kontrolluar edhe të ardhmen politike të një vendi.
Ky është një ultimatum pasi, nëse provon të lexosh kontratën e re të përdorimit, ajo është një dokument me 8000 fjalë, plot me zhargon juridik të vështirë për t’u kuptuar nga një avokat me anglishten gjuhë mëmë, e jo më nga banori mesatar i botës a i Shqipërisë. Nga ana tjetër nëse refuzon t’a pranosh atë, do të ngelesh jashtë rrjetit të komunikimit të pothuajse çdo personi me një smartphone në dorë duke qenë se WhatsApp është tashmë alternativa e parë e chat-imit, me shtrirjen më të gjerë aktuale pavarsisht aparatit a sistemit operativ. Zgjidhja e vetme do të ishte të përdorje një mori mesazhuesish të tjerë, nga një për secilin shok a koleg.
A do të kishte një zgjidhje më etike?
Po. Pagesa.
Më mirë të paguash një tarifë fikse për të përfituar shërbimin, e bashkë me të garancinë se fotot e tua intime dhe materialet delikate do të jenë të sigurta, private, dhe ti nuk po tregtohesh, e askush nuk po përfiton nga ty pa të thënë apo dhënë mjaftueshëm në këmbim.